2 BİN YILLIK TARİHE BETON VURDULAR: ANTALYA’DA BURÇA KLİMA TAKILDI!

Kültür mirasına yapılan bu müdahale, yerel halkın ve uzmanların tepkisini çekerken, izinsiz uygulama CİMER’e yapılan bir şikayetle ortaya çıktı.

Antalya'nın en değerli kültürel miraslarından biri olan ve Kaleiçi'nin kalbinde yer alan Balıkpazarı Burcu, tarihe tanıklık eden sessiz bir abideydi. Ta ki duvarı delinip bir klima takılana kadar.

Tuzcular Mahallesi Paşa Camii Sokak’ta bulunan ve Vakıflar’dan kiralanan bir iş yerince kullanılan tarihi burç, klima montajı bahanesiyle delindi, kablolar geçirildi, dış ünite ise metal ayaklarla taşa sabitlendi.

10 Ekim’de CİMER’e yapılan bir şikayetle kamuoyuna yansıyan olay, sadece yerel değil, tarihsel sorumluluk açısından da skandal niteliğinde.

HELENİSTİK DÖNEMDEN GÜNÜMÜZE: BURÇLAR SADECE TAŞ DEĞİL, HAFIZADIR

Balıkpazarı Burcu, Pergamon Kralı II. Attalos tarafından kurulan Ataleia'nın (Antalya) dış surlarının bir parçası olarak inşa edilmiş.

Helenistik dönemle başlayıp Roma, Bizans, Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı’yla devam eden katmanlı bir tarihe sahip.

• Alaeddin Keykubad dönemine ait bir kitabenin de yer aldığı burç, hem askeri hem de sivil mimari açısından Antalya’nın özgün yapılarından biri.
• Dört tarafı açık olan yapı, tarih boyunca Müslüman ve gayrimüslim mahalleleri birbirine bağlayan ana geçiş noktalarından biri olarak biliniyor.

KURUL İZNİ YOK, UZMANLAR UYARIYOR: "GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYABİLİR"

Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, söz konusu müdahale için herhangi bir izin başvurusu yapılmadığını açıkladı.

Uzmanlara göre, burcun taş duvarlarının delinmesi sadece fiziksel değil, taşıyıcı yapıyı da zedeleyici bir etki yaratabilir.

Dr. Mahmut Demir:

“Bu tür yapılar, farklı dönemlerin mimari hafızasını üst üste taşır. Gözümüz gibi bakmamız gerekir. Bu burç, Antalya'nın Üç Kapılar kadar, Yivli Minare kadar kıymetli bir tarihi iz taşıyor.”

SORUMLULARA YAPTIRIM BEKLENİYOR, KLİMANIN SÖKÜLMESİ TALEP EDİLİYOR

CİMER’e yapılan başvuruda şu ifadeler yer aldı:

"Taşların delinmesi kabul edilebilir bir durum değildir. Bu işlemi yapan ve yaptıranlar hakkında işlem yapılmalı, klima kaldırılmalı, tarihimizin zarar görmesi önlenmelidir."

Bu olay, tarihi yapılarda kiralama ve kullanım denetimi konusunda yeni tartışmaları da beraberinde getirdi.

TARİHİN DUVARINA YAPIŞAN VİCDAN: ŞİMDİ SORU SORMA ZAMANI

• 2 bin yıllık tarihi mirasa klima takmak, sıradan bir ihmal midir?

• Tarihi yapılar, kimlerin sorumluluğunda ve nasıl korunmalı?

• Kültürel hafızaya sahip çıkmak için daha etkili denetimler mümkün mü?

SONUÇ YERİNE

Balıkpazarı Burcu’na yapılan müdahale, yalnızca bir yapının değil, bir şehrin hafızasına işlenmiş tarihsel bütünlüğün zarar görmesi anlamına geliyor.
Tarih, üzerine klima değil; saygı, bilinç ve sorumluluk monte edilerek korunur.